Finnish system of education is widely discussed and often used as role model of a modern educational system that is adjusted to the needs of the society and national economy. This analysis covers current issues pertaining to the functioning of Finnish higher education institutions and to their finances. It attempts to point at mechanisms and institutions that are responsible for the functioning of the higher education system, by paying attention to the professional, administrative and legal issues. With a short reference to the historical developments, the most important higher education reforms are presented as changing the financial foundation of the whole sector. In a comparative perspective it may be seen as innovative thinking about public management and about efficient use of the public finances.

Fiński system edukacji jest szeroko dyskutowany i często stawiany za wzór rozwoju nowoczesnego szkolnictwa – dopasowanego do wymogów społeczeństwa, a jednocześnie do potrzeb rozwiniętej gospodarki. Niniejsza analiza porusza aktualne zagadnienia związane z fińskimi uczelniami wyższymi i ich finansowaniem, próbując wskazać na mechanizmy i instytucje odpowiedzialne za funkcjonowanie tego systemu. Poruszane są również wątki merytoryczne, administracyjne oraz prawne wpływające na finansowanie szkolnictwa wyższego w Finlandii. Na tle krótkiego rysu historycznego zostały przedstawione najważniejsze reformy, zmieniające podstawy finansowe tego sektora, co w perspektywie porównawczej może być odczytywane jako nowatorskie myślenie o zarządzaniu publicznym i o skutecznym wykorzystaniu finansów publicznych.